Kom ek vertel julle wat gaan aan in ‘n angstige, depressiewe vrou se kop….
Wanneer jy, in ‘n bui, laat by die huis instap, haar net ‘n liggiese piksoen gee, en dan ‘n halfuur spandeer aan ‘n werksoproep, vat sy dit nogal persoonlik op. Jy was twaalf ure by die werk, en sy het jou gemis. En ja, sy wil “down time” hê en die leisels bietjie oorgee aan die ander ouer. Na haar middag van worstel deur graad 4 Wiskunde, ‘n vak wat nooit haar forté was nie, en sy heen en weer gery het tussen hoërskool en laerskool, het haar energievlakke ‘n laagtepunt bereik. Jy het onverwags laat weet jy kon nie die kinders by swemoefening gaan haal nie. Dis hoekom aandete nou net tuna slaai is, die botterhoender en vars pampoentert skielik af van die spyskaart af. Dalk more-aand?
Sy vertel jou dat jou nuwe werksverantwoordelikhede “big time” suig. Want sy is gefrustreerd en emosioneel alleen. Haar familie eenheid is nie hoe sy dit wil hê nie. Jy is twee weke in ‘n maand van die huis af weg. En sy voel soos ‘n alleenouer wat, genadiglik, darem is sonder die finansiële druk van ‘n enkel ouer. Sy moet “bad cop” en “good cop” speel. Julle altwee weet maar te goed dat die “bad cop” deel vir haar ‘n groot uitdaging is. Want, onthou, sy het haar eie kinderherinneringe in haar brein in getatattoeer, van haar “bad cop” ma. Reëls, reëls, raas, baklei, omkoop, nog reëls, ‘n tronk van beperkinge, manipuleer, outokraat wees. En sy het gesweer dat dit nooit haar ouerskapstyl sou wees nie.
Wanneer sy een aand in twee maande, die geleentheid kry om ‘n fotosessie projek te kry, is dit vir haar soos ‘n drywende boomstomp in ‘n vinnig vloeiende rivier. Dis ‘n uitlaat vir haar kreatiwiteit, ‘n geleentheid om uit haar ma-boks te klim. Vier ure van ‘n fantasie uitleef, van menslike interaksie, van voel dat sy iets méér beteken. Wanneer jy dus, op die laaste minuut, Londen toe moet vlieg, en nie daardie aand na julle kinders kan omsien nie, kom staan dit soos ‘n blok van ‘n dinosurus voor haar. En sy moet begin gunste vra van ander. Iets wat sy haat. Sy moet dalk moontlik ‘n saamry geleentheid bedel vir Japsnoet, van die skool af huis toe. Sy moet die buurvrou en vriendinne in die omgewing vra of haar kinders hulle kan bel as daar dalk iets skeefloop by die huis. Wie gaan ‘n hand bysit as Engel moontlik hulp nodig het met die model wat sy besig is om te bou vir ‘n klasprojek? Wie gaan sorg dat Japsnoet vir ‘n laaste keer haar Wiskunde leerwerk deurgaan vir donderdag oggend se klastoets? Wie gaan seker maak dat hulle aandete eet, gaan bad en betyds in die bed kom? En sy het visies van wat as iets met haar gebeur oppad huis toe, deur die onvoorspelbare strate van Johannesburg? Wie sal gaan seker maak dat die kinders ok is en alles aan die gang hou totdat sy weer op die been is?
Wanneer jy na twee weke weg, weer die “leierskap posisie” in die huis wil oorneem, wil hied en gebied, tref sy ‘n emosionele laagtepunt.
“Het julle die swembad geback wash, wie se boeke lê hier, plug julle die tv uit as dit loadshedding is?”
Haar onrealistiese, oorsensitiewe brein sê vir haar dat wat sy die afgelope tyd, sonder jou, vermag het, net nie goed genoeg was nie. Die balle wat sy met heelwat beplanning en sweet, in die lug gehou het, het voor haar voete neergeval en oopgebars. Jy raas met die kinders oor hulle fone na ses nog in hulle kamers is, jy raak gefrusteerd met haar handsak wat op die kombuis kas lê, die hondekos emmers sonder deksels. Jy maak aanmerkings oor die bokse boeke op die studeerkamer se vloer. Het jy dan nie gesien hoeveel “ligter” die kinders se kamers is nie? Speelgoed en klere en ongebruikte skryfbehoeftes vul nie meer hulle spasies nie, dis weggegee! Hoekom sien jy net dit wat jy wil sien?
Jy weet nie hoe sy sommige aande sukkel om aan die slaap te raak nie, want daardie oor-analiserende brein van haar werk oortyd. Sy bekommer haar oor of julle huwelik hierdie nuwe werksomstandighede van jou gaan oorleef? Sy vra haarself gereeld af of wat sy doen wel genoeg is – vir jou en vir julle kinders. Sy stres oor die feit dat haar jongste kind se juffrou bedank het en sy nie weet wie haar gaan vervang nie. Sy stres oor julle graad 8 kind en hoeveel sy moet betrokke wees by haar en hoeveel sy moet terugstaan. En besef jy nie hoeveel energie dit van haar verg, om na ‘n paar rondrol aande, haar tam lyf, half ses in die oggend, uit die bed te kry nie?
Moet haar nie verkeerd verstaan nie – sy waardeer elke opoffering wat jy vir haar maak. Sy is ongelooflik dankbaar dat sy ‘n tuisbly ma kan wees en dat sy vyf ure van haar oggend vir haarself het voor haar “skof” begin. Vyf ure waarin sy inkopies gaan doen, maaltye maak om te vries, kaste regpak, en ja, gym toe gaan en saam vriendinne gaan onbyt eet. Dit beteken vir haar die wêreld dat sy julle kinders self by die skool kan gaan haal, dat sy netbal wedstryde kan kyk, die kinders self kan rondry na buitemuurse aktiwiteite toe en hulle kan help met huiswerk en take. Maar terselfdertyd dink sy nie hy besef hoe ‘n ondankbare taak hierdie soms kan wees nie. Soms is daar ‘n dik lip as sy vyftien minute laat is vir die hoërskool kind omdat sy eers die laerskool kind moes gaan haal het. Sy is die een wat vir ure om die eetkamer tafel sit en vir ‘n tienjarige moet liggaamsdeel name en provinsies leer – ‘n tienjarige wat vinnig belangstelling verloor en gereeld wegglip om water te gaan drink of toilet toe te gaan. Alles natuurlik verskonings om nie te leer nie. Besef jy dat sy amper elke dag uit die huis uitgaan en lyk of sy op ‘n piekniek gaan? Dis ‘n vergete sak met dansskoene in, ekstra water, ekstra kos, ekstra handdoeke vir swem. En dan is hierdie een vies oor daar grondbootjiebotter op haar rolletjie is eerder as koue vleis, en hoekom het ma die lang danshempie ingepak as ma dan weet sy hou meer van die “crop top”?
‘n Angstige vrou oordink elke situasie en oorweeg elke scenario. Soms speel dit in haar gedagtes af soos ‘n gruwel film. Miershope word berge en as miershope eers berge word…… berge is nie so maklik om af te breek soos miershope nie. Sy raak totaal en al paniekbevange wanneer sy in ‘n situasie is waaroor sy nie beheer het nie. En sy is betreklik min in sulke situasies. Want sy is altyd “daar”. Vir jou, vir julle kinders, vir haar vriende, vir haar familie. Daar is tye wat sy in ‘n sweet, met ‘n bonsende hart wakker word nadat sy gedroom het jy het ‘n “affair”. Haar logiese brein lag vir haar “komaan, moenie verspot wees nie”. Haar angstige brein fluister in haar oor, “maar wat as…?“
So, wanneer jy weer terugkom van ‘n lang en ver besigheids reis af, nadat sy vir twee weke die huishouding op haar nou skouers gedra het, sal sy dit waardeer as jy net bietjie “chill”. Wees bly om weer terug te wees by jou vrou en jou kinders en wees bly dat hulle jou gemis het en graag tyd saam jou wil spandeer. Probeer om jou perfektionistiese oog af te skakel en kyk bo-oor die tydskrif op die eetkamer tafel en die springmielie vlokkies op die tv kamer se mat. Wees eerder bitter dankbaar dat sy nie haar kar gepak het en gery het tot haar petrol opgeraak het nie. Want sy fantaseer gereeld daaroor! Om net te verdwyn sodat haar siel kan rus kry en dat “my soms ondankbare gesin kan besef hoeveel ek werklik vir hulle doen.”
Die lewe is te kort om te skree oor mieliepitte op die mat.